Het Nederlands elftal heeft zich voor de negende keer in de geschiedenis geplaatst voor de knock-outfase van het WK. Oranje neemt het zaterdag op tegen Verenigde Staten in de achtste finale. Is Oranje klaar om Team USA te verslaan op weg naar mogelijk de eerste wereldtitel?

Wat: Oranje op het WK voetbal 
Wanneer: 20 november - 18 december
Waar: Qatar
Waar te zien: NPO
Odd op wereldtitel Nederland: 21.00

Het korte antwoord is nee. Nederland speelde drie dramatische wedstrijden qua veldspel, maar haalde wel gewoon zeven punten en is zonder nederlaag groepswinnaar geworden.

Oranje heeft vooral geluk gehad met de loting. Groep A is verreweg de zwakste groep, met Qatar als ‘hoogtepunt’. Zelfs een treurig spelend Oranje wist het gastland te verslaan (2-0).

Nu wacht zaterdag de Verenigde Staten. De sfeer in Nederland is omgeslagen. Er wordt zelfs een beetje gevreesd voor Team USA. Als Oranje op deze manier doorgaat wordt het zeker snel uitgeschakeld in de knock-outfase.

De enige die nog gelooft in de kansen van Oranje op de wereldtitel zijn bondscoach Louis van Gaal en zijn spelers. Zaterdag moeten ze het aan de wereld gaan tonen.

Oranje twee keer eerder uitgeschakeld in achtste finales

In de tien vorige deelnames aan de mondiale titelstrijd, strandde Oranje twee keer in de achtste finales, in 1990 en 2006. Beide keren liet het Nederlands elftal zich niet van zijn beste kant zien.

Bij het veelbesproken WK van 1990 wist Europees kampioen Oranje de favorietenrol niet waar te maken. In de groepsfase speelde het elftal van bondscoach Leo Beenhakker gelijk tegen Egypte (1-1), Engeland (0-0) en Ierland (1-1).

In de achtste finales tegen West-Duitsland verloor Nederland met 2-1. Frank Rijkaard kreeg geel voor een overtreding op Rudi Völler en spuugde hem in zijn haar. De scheidsrechter stuurde beide spelers kort daarna met een rode kaart weg, waarna Rijkaard nog een keer spuugde op Völler.

Ook de uitschakeling van 2006, tegen Portugal (0-1), is veelbesproken. Toen bleef het niet bij één rode kaart. Portugal kwam via Maniche halverwege de eerste helft op voorsprong. Oranje was via Phillip Cocu, nog dicht bij een treffer maar de lat stond de gelijkmaker in de weg.

Vooral de tweede helft werd er nog maar weinig gevoetbald. Scheidsrechter Valentin Ivanov stuurde vier spelers weg met een rode kaart na twee keer geel. Acht andere spelers kregen één gele kaart. In totaal greep Ivanov dus twintig keer in de borstzak naar een kaart.

Bij Oranje, dat onder leiding stond van bondscoach Marco van Basten, kregen Khalid Boulahrouz en Giovanni van Bronckhorst rood en bij Portugal Costinha en Deco.

Portugal en Nederland verbraken in dat duel een record. Nog nooit vielen er zoveel rode en gele kaarten in één WK-wedstrijd.

Zeer positieve balans voor Oranje tegen VS

Het Nederlands elftal heeft een positieve balans tegen de Verenigde Staten. Oranje won vier van de vijf voorgaande ontmoetingen met de Amerikanen. Dat waren allemaal oefeninterlands. Het laatste duel, in 2015, ging verloren: 3-4.

Bij dat duel in de Johan Cruijff ArenA stonden uit de huidige WK-selectie Daley Blind en Memphis Depay in de basis bij Oranje. Luuk de Jong viel in. Depay maakte kort na rust de 3-1, maar in de slotfase gaf Nederland de wedstrijd volledig uit handen.

Het eerste duel tussen Oranje en 'Team USA' vond in 1998 plaats in Miami. Nederland won dankzij doelpunten van Ronald de Boer en Clarence Seedorf. Vier jaar later werd het opnieuw 2-0 voor Oranje. In 2004 en 2010 won het Nederlands elftal in Amsterdam met respectievelijk 1-0 en 2-1 van de Amerikanen.

Profiel Oranje van nu

Het Nederlands elftal heeft nog geen smoel dit WK. Oranje speelde drie keer heel stroperig en met de 5-3-2-opstelling (of 1-3-4-1-2-formatie zoals Van Gaal het graag noemt) liep het nog niet lekker tegen Senegal, Ecuador en Qatar.

Het moet dus anders en dat beseffen de spelers ook, de vraag is hoe. Van Gaal had heel weinig tijd om zijn elftal te boetseren en is nog steeds zoekende. Elke keer wisselt hij en het lijkt erop dat de basis van tegen Qatar, ondanks het zwakke duel, mag blijven staan.

Ook in het buitenland merken ze dat Oranje anders is. Niet het herkenbare aanvallende spel met vleugelbacks die belangrijk zijn en snelle aanvallen. Nee, Oranje is totaal uit vorm en speelt onherkenbaar.

Alleen Cody Gakpo en Frenkie de Jong onttrekken zich van de malaise. En het is ook de vraag of keeper Andries Noppert standhoudt als hij echte getest wordt.

Memphis Depay is nog totaal zonder ritme en vorm, maar liet wel weten dat hij graag samen met de onlangs gepasseerde Steven Bergwijn wil voetballen. Davy Klaassen en Steven Berghuis vechten ook om een plaatsje.

Nog maar weinig is zeker, behalve dat zaterdag om 16.00 uur al Team USA wacht. Oranje moet dan weerstand bieden aan een zeer energiek elftal. Dat terwijl het Nederlands elftal niet van de energie lijkt te barsten.

Natuurlijk was het in 2010 (toen Oranje de finale haalde) ook niet best. Nederland speelde toen ook onherkenbaar zakelijk voetbal in een 4-2-3-1-opstelling met een defensief blok op het middenveld. Toen hadden we wel topspelers als Wesley Sneijder, Arjen Robben en Robin van Persie. Die toppers ontbreken nu.

Het heeft er veel van weg dat Van Gaal zijn basisploeg voor het WK bijna heeft gevonden. En dan moet het sprankelende spel vanzelf volgen.

Maar wat doet hij voorin? Vervult hij de wens van Depay en kiest hij voor Bergwijn, met Gakpo daarachter? Maar Klaassen was betrokken bij drie van de vijf treffers van Oranje op dit WK. En Berghuis blijft op trainingen ook maar solliciteren naar een basisplaats.

Vermoedelijke opstelling Oranje tegen de VS (1-3-4-1-2)

Noppert; Timber, Van Dijk, Aké; Dumfries, De Roon, F. De Jong, Blind; Klaassen; Gakpo, Depay

Profiel Team USA van nu

Christian Pulisic weet het zeker. Ondanks een bekkenkneuzing, opgelopen in het laatste groepsduel met Iran, speelt de aanvaller van Chelsea zaterdag mee in de achtste finale op het WK tegen Oranje. 

Bondscoach Gregg Berhalter, oud-speler van PEC Zwolle, Sparta Rotterdam en SC Cambuur, hoopt dat zijn sterspeler gelijk krijgt. Maar hij heeft meer goede internationals. Zoals Sergino Dest, opgegroeid bij Ajax en dit seizoen door FC Barcelona verhuurd aan AC Milan.

Dest, geboren in Almere, verstuurde tegen Iran (1-0) de voorzet waaruit Pulisic de Verenigde Staten naar de laatste zestien van het WK schoot. De doelpuntenmaker viel na zijn treffer geblesseerd uit na een harde botsing met doelman Alireza Beiranvand van Iran. Hij stelde zijn fans na een bezoek aan het ziekenhuis echter gerust.

De 22-jarige Dest is een van de uitblinkers van de Verenigde Staten in Qatar, het oliestaatje dat hij begin 2020 tijdens een trainingskamp van Ajax angstig verliet. De spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran waren toen zo hoog opgelopen na de gewelddadige dood van een Iraanse topmilitair dat hij zich niet meer veilig voelde.

Niet alleen Dest, zoon van een Amerikaanse vader en Nederlandse moeder, geniet bekendheid in Nederland. Earnest Stewart, geboren in Veghel en oud-speler van VVV-Venlo, Willem II en NAC, werkt sinds 2018 als technisch directeur bij de Amerikaanse voetbalbond. 

Na een pijnlijke nederlaag tegen Trinidad en Tobago (2-1) en het mislopen van het WK van Rusland stelde hij Berhalter aan als bondscoach. De oud-verdediger moet de nationale ploeg klaarstomen voor het volgende WK dat in Amerika, Mexico en Canada wordt afgewerkt.

Met de op een na jongste ploeg van het WK presteert de Verenigde Staten in Qatar al boven verwachting. Met aanvalsspel in zo'n razend hoog tempo dat veel spelers na een uur wel moe zijn. 

Toch incasseerde Amerika in de groepsfase tegen Wales (1-1), Engeland (0-0) en Iran (1-0) slechts één treffer. Gareth Bale had daar een strafschop voor nodig. Naast Pulisic en Dest genieten ook Timothy Weah (Lille OSC), Weston McKennie (Juventus), Yunus Musah (Valencia), Tyler Adams (Leeds United) en Giovanni Reyna (Borussia Dortmund) bekendheid in Europa.

Zo populair als het vrouwenelftal, regerend en viervoudig wereldkampioen, is de formatie van Berhalter thuis nog niet. Maar dat kan veranderen met het WK van over vier jaar in eigen land aan de horizon. 

De achtste finale van de mannenploeg in Qatar is overigens geen unieke prestatie. De Amerikanen haalden op het WK van 2002 al eens de kwartfinale en werden in 1994, 2010 en 2014 in de achtste finales uitgeschakeld.

Vermoedelijk opstelling VS tegen Oranje (4-3-3)

Turner; Dest, Zimmerman, Ream, Robinson; McKennie, Adams, Musah; Weah, Sargent, Pulisic

Wat: Achtste finale WK: Nederland - Verenigde Staten
Waar: Khalifa International Stadium
Wanneer: Zaterdag 3 december 16.00 uur (Nederlandse tijd)
Waar te zien: NPO 1
Odds: Nederland 1.90, gelijkspel 3.40, Verenigde Staten 4.50